'Değişen Karadeniz'i Anlamak'
EVRİM KEPENEK
İSTANBUL (DİHA) - Siyaset bilimciler Doç. Dr. Deniz Yıldırım ve Doç. Dr. Evren Haspolat'ın kaleme aldığı "Değişen Karadeniz'i Anlamak" isimli kitap, Phonenix Yayınları tarafından okurla buluşturuldu. Kitap, 1980'den önce devrimci hareketlerin öncü konumundaki Karadeniz'in bugün nasıl muhafazakâr çevrenin oy deposu haline dönüştüğü konusunda önemli tespitler sunuyor. "Değişen Karadeniz'i" anlamak isteyenlerin başvuru kaynağı niteliğindeki kitapta, ekoloji mücadelesine de yer veriliyor.
"Değişen İzmir'i Anlamak" isimli kitap sayesinde okurların yakından tanıdığı iki siyaset bilimci Doç. Dr. Deniz Yıldırım ve Doç. Dr. Evren Haspolat, bu kez kendilerinin de yaşamlarının bir bölümünü geçirdikleri Karadeniz'i "Değişen Karadeniz'i Anlamak" isimli kitapta anlattı. Kitap, Karadeniz'deki değişen toplumsal ve ekonomik yapıyı anlamak isteyenler için önemli bir kaynak olma niteliği taşıyor.
Yaklaşık 600 sayfadan oluşan kitabı bölgeye dair kitaplardan ayıran en belirgin özelliği, turist bakış açısı ile yazılmamış olması. Okur kitapta, Karadeniz'in eşsiz doğası, çayı, fındığı, sadece fıkralara konu olabilen "Temel" ve "Fadimesi" dışında, tüm bunları içinde harmanlayan engin bir politik geçmişi olan Karadeniz'le yüzleşme imkanı yakalıyor. Kitapta, 1980 askeri darbesinin yerele yansıması örneklerle anlatılırken, 2011 yılında gerçekleştirilen seçimlerden bu yana AKP'nin Türkiye genelinde bölgeler bazında en yüksek desteği aldığı Karadeniz'in bir oy deposu haline hangi koşullar altında ve neden dönüştüğünün de yanıtları veriliyor.
Karadeniz neden susuyor?
Karadeniz'deki dönüşümün anlatıldığı kitap, 3 ana başlıktan oluşuyor. İlk bölümde, Karadeniz'deki dönüşümün siyasal dinamikleri ela alınırken, ikinci bölümde ise dönüşümün ekonomik ve sosyal boyutlarını anlatan makalelere yer veriliyor. Kitabın son bölümünde de okur, geçmişten günümüze Karadeniz'de gelişen toplumsal mücadele deneyimlerine tanık oluyor. Aslında bu bölüm, "Karadeniz susuyor, itiraz etmiyor ve her şeye inat diyor" cümlesi odağında Karadeniz halkının kapalı kapılar ardındaki tartışmasını gözler önüne serdiği gibi tartışmaya yeni perspektiflerle katkı sunuyor.
20'ye yakın makale var
Kitapta, Evren Haspolat'ın, "Bir liman kentinin siyasal dönüşümü: Dünden bugüne Samsun", "Meryem Özçep ve Cemil Aksu'nun, "Kimlikler, çıkarlar, siyasetler: Karadeniz siyasetine Hopa'dan bakmak", Sinan Erensü'nün "Murgul'un Cengiz'i yenen fendi: Çevre ve emek koalisyonunun beklenmedik imkanları", Özlem Şendeniz'in "Doğu Karadeniz'de HES mücadelesinin dönüştürdükleri: Rize Fındıklı örneği" ve Uğur Biryol'un, "Yeşil Yol ne yana düşer usta doğa ne yana?" başlıklı makaleleri de yer alıyor.
Kitaptan...
"Karadeniz'i ne sadece 'direniş'le ne de sadece her şeye itirazsız bir teslimiyetle anmak, anlamak mümkün. Karadeniz bir yandan bugün AKP hegemonyasının en güçlü olduğu; diğer yandan bu hegemonya ile ilişkili birikim pratiklerine yerel itirazların da caydırıcı bir karakter kazanabildiği bölge. Hayatın kendisi ne siyah ne beyaz. Karadeniz'in bugünü, geçekten Karadeniz gibi. Birgün kıyıdan onlarca metre öteden başlayan dev dalgaları köpürte köpürte sahili döven bir deniz, ertesi gün hiçbir şey olmamış gibi, bir göl durgunluğu ve berraklığıyla dinleyen sakin deniz. Her ikisi de Karadeniz; Karadeniz'i ve dönüşümü anlamak için, denizi anlamak, yöntemi ona bakarak geliştirmek yeterli, bunu yaptık."
(çk/rp)